Kur Elira dhe Arbeni festuan 30-vjetorin e martesës së tyre, shumë të ftuar u afruan për t’i pyetur: “Cili është sekreti i një martese të lumtur?” Ata buzëqeshnin dhe shpesh i shikonin njëri-tjetrin përpara se të jepnin një përgjigje. Për të tjerët dukej një pyetje e thjeshtë, por për ta, ishte një udhëtim i gjatë i mbushur me histori, momente të vogla dhe mësime që nuk i gjen në libra, por vetëm në jetën e përditshme.
Elira kujtonte ende ditën e parë kur e kishte takuar Arbenin, në një bibliotekë të vogël ku ajo shkonte për të studiuar. Ai ishte i qeshur, pak i turpshëm, por me një shikim të ngrohtë që të linte përshtypje. Nuk ishte një dashuri me shikim të parë, por një miqësi që u forcua ditë pas dite. Ajo miqësi ishte themeli i çdo gjëje që do të vinte më pas. “Sekreti i parë është miqësia,” thoshte shpesh Elira. “Pa të, dashuria shuhet me kohën.”
Në vitet e para të martesës, kur të dy ishin ende të rinj dhe plot ëndrra, kishte shumë sfida. Të ardhurat ishin të pakta, dhe shpesh u duhej të zgjidhnin mes një shëtitjeje të thjeshtë apo kursimeve për të blerë mobiljet e shtëpisë. Megjithatë, ata mësuan se lumturia nuk varej nga gjërat e mëdha. Ishte mbrëmja kur gatuanin bashkë një supë të thjeshtë, kur shikonin filma të vjetër në televizor, apo kur dilnin në park dhe shëtisnin dorë për dore. “Sekreti i dytë është të gjesh gëzimin në të voglat,” shpjegonte Arbeni, me bindjen se pikërisht ato momente i mbanin gjallë në ditët më të vështira.
Sigurisht, nuk munguan debatet. Kishte netë kur flinin të zemëruar dhe mëngjese kur heshtja dukej më e rëndë se fjalët. Por më vonë e kuptuan se asnjë grindje nuk ia vlente të zgjaste më shumë se duhej. Me kalimin e kohës, vendosën një rregull të pashkruar: të mos shkonin kurrë në shtrat pa folur, qoftë edhe për një çast. “Sekreti i tretë është komunikimi,” shtonte Elira. “Edhe kur fjalët duken të panevojshme, ato janë ura që na lidhin.”
Kur lindën fëmijët, jeta mori një tjetër ritëm. Netët pa gjumë, lodhja, dhe streset e përditshme shpesh i vinin në provë. Kishte momente kur të dy mendonin se kishin harruar vetveten duke u përkushtuar vetëm tek familja. Por në vend që të humbisnin lidhjen mes tyre, ata zgjodhën ta ruanin me kujdes. Dilnin ndonjëherë vetëm, qoftë edhe për një kafe të shpejtë, apo i shkruanin njëri-tjetrit letra të vogla që i linin mbi tavolinë. “Sekreti i katërt është kujdesi i vazhdueshëm,” thoshte Arbeni. “Martesa nuk është një kopsht që ujitet vetëm një herë, por çdo ditë.”
Në çdo fazë të jetës, ata zbuluan se dashuria nuk është një ndjenjë që mbetet e pandryshuar. Ajo rritet, transformohet, dhe shpesh kërkon durim. Kur Elira kaloi një periudhë të vështirë shëndetësore, ishte Arbeni ai që qëndroi pranë saj pa u lodhur. Ai i lexonte libra, i sillte lule nga oborri, dhe i kujtonte çdo ditë se bukuria e saj nuk lidhej vetëm me trupin, por me shpirtin. Kur Arbeni humbi punën pas shumë vitesh, ishte Elira që i dha forcë. Ajo i kujtoi se vlera e tij nuk varej nga një titull apo një zyrë, por nga dashuria dhe mirësia që ai i dhuronte familjes.
“Sekreti i pestë është mbështetja,” thoshin të dy. “Nëse nuk je pranë tjetrit në ditët e errëta, nuk mund ta shijosh plotësisht dritën e ditëve të bardha.”
Shpesh miqtë e tyre habiteshin sesi pas kaq shumë vitesh, ata ende e shikonin njëri-tjetrin me sy që shkëlqenin. Por ata e dinin se nuk ishte magji, as fat i rastësishëm. Ishte përpjekje, ishte zgjedhje e përditshme për të dashur, për të falur, për të qeshur dhe për të ëndërruar bashkë. Në darkën e 30-vjetorit, kur djali i tyre i madh mbajti një fjalim, tha: “Sekreti i martesës së prindërve të mi nuk është vetëm dashuria mes tyre, por edhe fakti që ata na mësuan neve se dashuria është një punë e përditshme, një përkushtim që nuk shuhet.”
Dhe ndoshta aty qëndronte sekreti i vërtetë: dashuria nuk është gjithmonë zjarr i madh, por një dritë që nuk shuhet kurrë, nëse ushqehet me durim, respekt dhe mirënjohje. Një martesë e lumtur nuk është e përsosur, por është e vërtetë, dhe e vërteta qëndron në praninë e njëri-tjetrit edhe kur jeta ndryshon. Elira dhe Arbeni nuk pretenduan kurrë se kishin recetën magjike, por ata dinin një gjë: lumturia e tyre ishte një mozaik i ndërtuar me qindra fragmente të vogla dashurie.
Në fund të mbrëmjes, teksa vallëzonin nën tingujt e një kënge të vjetër që dikur kishin dëgjuar në fillimet e tyre, Elira i pëshpëriti Arbenit në vesh: “Ndoshta sekreti ynë është thjesht ky, që nuk harruam kurrë pse e nisëm këtë rrugë bashkë.” Ai buzëqeshi dhe ia shtrëngoi dorën më fort, si për të thënë: “Dhe nuk do ta harrojmë kurrë.”